اگزمای پوستی چیست؟
تاریخ انتشار: ۲۰ آبان ۱۴۰۳
تایید شده توسط متخصصین دکتر فوری
تایید شده توسط متخصصین دکتر فوری
چکیده مقاله
اگزما به مجموعه‌ای از بیماری‌های التهابی پوست اطلاق می‌شود که با علائمی نظیر خارش، خشکی، بثورات پوستی، پوسته‌پوسته شدن و ایجاد تاول همراه است. این بیماری می‌تواند منجر به عفونت‌های پوستی نیز شود. اگزما به چندین نوع مختلف تقسیم می‌شود که شامل درماتیت آتوپیک، درماتیت تماسی، اگزمای دیسیدروتیک، اگزمای نومولار، درماتیت سبورئیک و درماتیت استاز است.
در افراد با پوست روشن، اگزما معمولاً به‌صورت قرمزی و التهاب ظاهر می‌شود، درحالی‌که در افراد با پوست تیره‌تر، ممکن است به رنگ‌های قهوه‌ای، بنفش، خاکستری یا خاکستری دیده شود. خارش شدید، یکی از شایع‌ترین نشانه‌های این بیماری است.
تأیید شده توسط پزشکان متخصص دکتر فوری
محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکتر فوری مشاوره بگیرید.
فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
این بیماری می‌تواند در هر سنی از دوران نوزادی تا بزرگسالی شروع شود و شدت آن می‌تواند از خفیف تا شدید متفاوت باشد. نوزادان ممکن است در هفته‌ها و ماه‌های ابتدایی زندگی خود علائم اگزما را تجربه کنند. در کودکان کوچک‌تر، اگزما معمولاً به شکل نواحی بسیار خشک و خارش‌دار خود را نشان می‌دهد که در نتیجه خارش مداوم ممکن است به تاول و عفونت‌های پوستی منجر شود. بزرگسالان نیز امکان دارد به اگزما مبتلا شوند و این نوع اگزما معمولاً در سنین ۲۰ سالگی و بالاتر از ۵۰ سالگی بروز می‌کند.
اگزمای شعله‌ور چیست؟
بسیاری از افراد مبتلا به اگزما از اصطلاح “شعله‌ورشدن” برای توصیف دوره‌ای از بیماری استفاده می‌کنند که در آن علائم حاد و عوارض ناشی از خارش مداوم تشدید می‌شود. درمان‌های ممکن برای اگزما شامل استفاده از مرطوب‌کننده‌ها، آنتی‌هیستامین‌ها، کرم‌های استروئیدی موضعی و کورتیکواستروئیدها است که معمولاً توسط پزشکان و متخصصان پوست توصیه می‌شود. اگزمای شدید ممکن است شامل دوره‌های شعله‌ورشدن باشد که این دوره‌ها می‌توانند از چند روز تا چند هفته به طول بینجامد. این نوع اگزما عوارضی فراتر از خارش و بثورات پوستی دارد و در صورت عدم درمان مناسب، خطر بستری‌شدن در بیمارستان را افزایش می‌دهد. همچنین، افرادی که به اگزمای شدید مبتلا هستند، معمولاً در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به آلرژی‌های غذایی و آسم قرار دارند؛ این وضعیت به‌عنوان آتوپیک مارچ شناخته می‌شود که به ارتباط میان این شرایط اشاره دارد.تفاوت اگزما و پسوریازیس
تشخیص اگزما به دلیل شباهت‌های آن با دیگر بیماری‌های پوستی مانند پسوریازیس اهمیت ویژه‌ای دارد. متخصصان پوست و دیگر حرفه‌ای‌های بهداشتی با دانش تخصصی خود می‌توانند در شناسایی درست این بیماری و ارائه گزینه‌های درمانی مؤثر کمک کنند. این متخصصان به‌عنوان همکاران ارزشمندی در توسعه برنامه‌های مدیریت علائم عمل کرده و می‌توانند به جلوگیری از شعله‌ورشدن‌های مکرر این وضعیت کمک کنند.شایع‌ترین نوع اگزما چیست؟
درماتیت آتوپیک که به‌عنوان شایع‌ترین نوع اگزما شناخته می‌شود، به وضعیت پوستی اشاره دارد که ناشی از فعالیت غیرطبیعی سیستم ایمنی بدن است. این اختلال منجر به ایجاد خشکی و خارش در پوست می‌شود. اگزما به‌هیچ‌عنوان مسری نیست و نمی‌توان آن را از فردی به فرد دیگر منتقل کرد. هرچند که علت دقیق این بیماری هنوز به طور کامل مشخص نیست، تحقیقات نشان می‌دهد که ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محرک‌های محیطی در بروز آن نقش دارند. به‌علاوه، بسیاری از افراد مبتلا به درماتیت آتوپیک اغلب با علائم دیگری مانند تب یونجه، آسم آلرژیک و حساسیت‌های غذایی نیز مواجه هستند؛ بنابراین، توجه مستمر به مراقبت‌های پوستی و مدیریت صحیح این وضعیت برای پیشگیری و کنترل علائم اگزما بسیار حیاتی است.انواع اگزما
اگزما به‌عنوان یک بیماری پوستی مزمن، شامل چندین نوع مختلف است که هر یک ویژگی‌ها و علائم خاص خود را دارند. هفت نوع اصلی اگزما عبارت‌اند از:
درماتیت آتوپیک
این نوع یکی از رایج‌ترین اشکال آن است که معمولاً با التهاب، خشکی و خارش پوست همراه است. درحالی‌که بیشتر در کودکان مشاهده می‌شود، ممکن است در هر سنی بروز کند.درماتیت تماسی
این نوع که به درماتیت تماسی آلرژیک نیز معروف است، به دلیل تماس با مواد محرک یا آلرژی‌زا ایجاد می‌شود و می‌تواند منجر به واکنش‌های پوستی شود.اگزمای دیسیدروتیک
این نوع معمولاً در نواحی دست‌وپا دیده می‌شود و می‌تواند باعث ایجاد بثورات، تاول و احساس سوزش گردد.نورودرماتیت
این نوع که به اگزمای دیسکوئید نیز شناخته می‌شود، به نواحی خاصی از پوست آسیب می‌زند و باعث خارش و پوسته ریزی در آن نواحی می‌شود.اگزمای نومولار
معروف به درماتیت نومولار، این نوع اگزما به‌صورت ضایعات کوچک و گرد در سطح پوست ظاهر می‌شود و عمدتاً در نواحی بازوها و پاها دیده می‌شود.درماتیت سبورئیک
این نوع بیشتر بر روی پوست سر تأثیر می‌گذارد و منجر به التهاب و قرمزی در آن ناحیه می‌شود.درماتیت استاز:
این نوع به تغییر رنگ پوست در نواحی پاها منجر می‌شود و اغلب مشابه با شرایطی مانند وریدهای واریسی است. شایان‌ذکر است که ممکن است فردی هم‌زمان با چند نوع اگزما مواجه شود. هر کدام از این اشکال اگزما دارای محرک‌ها و درمان‌های خاص خود هستند، لذا مشاوره با یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی که در زمینه اگزما تخصص دارد، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این متخصصان پوست می‌توانند به شناسایی نوع اگزما و روش‌های درمان و پیشگیری از عود آن کمک کنند.علائم اگزما چیست؟
علائم درماتیت آتوپیک (اگزما) می‌تواند در هر نقطه از بدن ظاهر شود و از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت است. آنها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- پوست خشک و ترک‌خورده
- خارش (خارش)
- راش روی پوست متورم که بسته به رنگ پوست شما رنگ آن متفاوت است
- برجستگی‌های کوچک و برجسته روی پوست قهوه‌ای یا سیاه
- تراوش و پوسته‌شدن
- پوست ضخیم شده
- تیره‌شدن پوست دور چشم
- پوست خام و حساس در اثر خراشیدن
بثورات اگزما چه شکلی است؟
بثورات ناشی از اگزما می‌تواند در هر فرد به شکل و ظاهری متفاوت نمایان شود. در افرادی با پوست تیره، این بثورات ممکن است به رنگ‌های بنفش، قهوه‌ای یا خاکستری دیده شوند، درحالی‌که در افراد با پوست روشن، رنگ‌های صورتی، قرمز یا بنفش شایع‌تر است.| عنوان | توضیحات |
|---|---|
| اگزما چیست؟ | نوعی بیماری پوستی شایع که باعث خارش، قرمزی و خشکی پوست می‌شود |
| انواع اگزما | شامل درماتیت آتوپیک، درماتیت تماسی، اگزمای دست، دیشیدروتیک، نورودرماتیت، درماتیت سکه‌ای و استازیس |
| دلایل اگزما | عوامل ژنتیکی، حساسیت به مواد شیمیایی، آلرژی‌ها و خشکی پوست |
| علائم | خارش شدید، قرمزی، پوسته‌پوسته شدن و ضخیم شدن پوست |
| درمان | هدف از درمان کنترل خارش و التهاب؛ شامل کرم‌های استروئیدی، مرطوب‌کننده‌ها و آنتی‌بیوتیک‌ها |
| پیشگیری | اجتناب از مواد محرک مانند شوینده‌های شیمیایی، استرس، گرما و عرق زیاد |
علائم بیماری در کجای بدن من ظاهر می‌شود؟
علائم می‌توانند در نقاط مختلفی از بدن ظاهر شوند. معمولاً این علائم در نواحی زیر مشاهده می‌شود: دست‌ها، گردن، آرنج، مچ پا، زانوها، پا، و صورت به‌خصوص روی گونه‌ها. همچنین، در داخل و اطراف گوش‌ها و لب‌ها نیز ممکن است علائم اگزما بروز کند. در موارد کمتر شایع، اگزما می‌تواند در نواحی مانند نوک سینه‌ها، سینه، چین‌های پوست نزدیک به واژن و آلت تناسلی نیز ظاهر گردد.آیا اگزما درد دارد؟
نکته مهم این است که اگزما معمولاً خود باعث درد نمی‌شود. بااین‌حال، اگر فرد پوست خود را خراش دهد، ممکن است به سطح پوست آسیب بزند و زخم‌هایی ایجاد کند که این زخم‌ها می‌توانند دردناک باشند. برخی انواع خاص اگزما، مانند درماتیت تماسی، ممکن است احساس سوزش و ناراحتی را به همراه داشته باشند؛ بنابراین، توجه به علائم و نشانه‌های اگزما و پرهیز از خراشیدگی پوست اهمیت ویژه‌ای دارد.علل ایجاد اگزما چیست؟
عوامل مختلفی می‌توانند به بروز اگزما منجر شوند که در زیر به برخی از آنها اشاره می‌شود:
سیستم ایمنی بدن
در افرادی که اگزما دارند، پاسخ سیستم ایمنی به محرک‌های جزئی یا آلرژن‌ها بیشتر از حد معمول است. این سیستم، زمانی که با یک محرک مواجه می‌شود، آن را به‌عنوان یک تهدید خارجی شناسایی کرده و واکنش نشان می‌دهد. این واکنش شامل ایجاد التهاب است که در نهایت به ظهور علائم اگزما بر روی پوست منجر می‌شود.ژنتیک
وجود سابقه خانوادگی اگزما یا درماتیت احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد. همچنین، افرادی که سابقه آسم، تب یونجه یا آلرژی دارند، در معرض خطر بیشتری قرار دارند. این آلرژی‌ها می‌توانند شامل گرده گل، موهای حیوانات خانگی یا مواد غذایی باشند. ممکن است فرد به دلیل یک جهش ژنتیکی، دچار اختلال در عملکرد مانع محافظتی پوست خود شود.محیط
عواملی در محیط زندگی، ممکن است پوست را تحریک کرده و به بروز اگزما کمک کنند. به‌عنوان‌مثال، قرارگرفتن در معرض دود، آلودگی‌های هوا، صابون‌های خشن و همچنین برخی پارچه‌ها مانند پشم می‌تواند تأثیرگذار باشد. هوای خشک می‌تواند خشکی و خارش پوست را تشدید کند، درحالی‌که گرما و رطوبت زیاد نیز ممکن است منجر به تعریق و بدتر شدن خارش شوند.عوامل روانی
وضعیت روانی فرد نیز می‌تواند بر سلامت پوست تأثیر بگذارد و علائم اگزما را تشدید کند. استرس، اضطراب و افسردگی ممکن است باعث افزایش بروز علائم اگزما شوند و ایجاد یک‌چرخه معیوب بین سلامت روان و وضعیت پوستی را به وجود آورند.چه چیزی باعث تشدید اگزما می‌شود؟
اگزما یک بیماری پوستی است که علائم آن در هر فردی می‌تواند متفاوت باشد. عواملی که ممکن است باعث تشدید این عارضه شوند، می‌توانند به طور خاص برای هر فرد متفاوت باشند. برخی از محرک‌های رایج که ممکن است به بروز یا وخامت اگزما کمک کنند شامل موارد زیر است:- شرایط جوی خشک و کم رطوبت
- نوع پارچه یا مواد استفاده شده در لباس‌ها
- محصولات آرایشی و مراقبت از پوست
- تماس با دود و آلاینده‌های محیطی
- انواع صابون‌ها و مواد شوینده مورداستفاده
- استرس و وضعیت عاطفی فرد
- تماس با مواد یا اشیای حساسیت‌زا
چه غذاهایی باعث ایجاد اگزما می‌شوند؟
در مورد ارتباط بین اگزما و آلرژی غذایی، شواهد موجود هنوز به طور کامل قانع‌کننده نیستند. بااین‌حال، درصورتی‌که فردی به‌نوعی از غذا حساسیت داشته باشد، این احتمال وجود دارد که آن غذا علائم اگزما را تشدید کند. برخی از غذاهایی که به‌عنوان آلرژن‌های رایج شناخته می‌شوند، شامل بادام‌زمینی، لبنیات و تخم‌مرغ هستند. توجه به رژیم غذایی و مشاهده واکنش‌های بدن پس از مصرف غذاهای خاص می‌تواند به شناسایی مواد غذایی که ممکن است باعث تشدید اگزما شوند، کمک کند. افرادی که آلرژی غذایی ندارند، به‌طورکلی با خطر تشدید اگزما ناشی از غذاها مواجه نیستند.روش‌های درمان اگزما
اگزما یک اختلال پوستی مزمن است که برای مدیریت و درمان آن مراحل خاصی وجود دارد. این مراحل شامل استفاده از مرطوب‌کننده‌ها، مصرف داروها، نوردرمانی و اجتناب از عوامل محرک است. باوجوداینکه اگزما یک بیماری طولانی‌مدت است، افراد می‌توانند با اتخاذ تدابیر مناسب، از تشدید علائم و آسیب به پوست خود جلوگیری کنند.
روش‌های کنترل و درمان اگزما
درمان اگزما به طور خاص برای هر فرد متفاوت است و بستگی به عواملی دارد که علائم را تشدید می‌کنند. گزینه‌های درمانی معمولاً شامل موارد زیر است: استفاده از مرطوب‌کننده‌های ملایم و مناسب برای پوست در طول روز به‌ویژه زمانی که پوست دچار خشکی است. توصیه می‌شود پس از استحمام از مرطوب‌کننده استفاده شود تا رطوبت پوست حفظ گردد. کاربرد داروهای موضعی، مانند استروئیدهای موضعی، بر اساس تجویز پزشک، می‌تواند به کنترل التهاب و خارش کمک کند. استفاده از داروهای خوراکی نظیر داروهای ضدالتهاب، آنتی‌هیستامین‌ها یا کورتیکواستروئیدها به کاهش علائم و بهبود وضعیت پوست کمک می‌کند. در برخی موارد، داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی می‌توانند به تنظیم عملکرد سیستم ایمنی و کاهش التهاب کمک کنند. نوردرمانی نیز می‌تواند در بهبود ظاهر پوست و کاهش عوارض اگزما مؤثر باشد. اجتناب از محرک‌هایی که علائم اگزما را تشدید می‌کنند، بخش مهمی از مدیریت این بیماری به شمار می‌آید.اگزما در کودکان چگونه درمان می‌شود؟
در مورد اگزمای کودکان، می‌توان تدابیری اتخاذ کرد تا از شدت علائم کاسته شود. به‌عنوان‌مثال، به‌جای حمام‌های طولانی و داغ، حمام‌های کوتاه و گرم برای کودک مفیدتر است، زیرا حمام‌های داغ می‌توانند باعث خشکی پوست شوند. استفاده مکرر از مرطوب‌کننده‌ها، به‌ویژه در نوزادان، و مرطوب‌سازی پوست در زمان تعویض پوشک اهمیت زیادی دارد. حفظ دمای اتاق در سطحی متعادل و جلوگیری از نوسانات دما و رطوبت می‌تواند به جلوگیری از خشکی پوست کمک کند. انتخاب لباس‌های نخی برای کودک، به‌ویژه در مقایسه با لباس‌های پشمی و مصنوعی، می‌تواند از تحریک پوست جلوگیری کند. همچنین، استفاده از شوینده‌های بدون عطر برای لباس‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. در نهایت، باید به کودک کمک کرد تا از مالیدن یا خراشیدن پوست خود اجتناب کند، زیرا این رفتار می‌تواند علائم اگزما را تشدید کند. با رعایت این نکات، می‌توان به بهبود وضعیت پوست کودک و کاهش علائم اگزما کمک کرد.چه نوع مرطوب‌کننده‌ای برای درمان اگزما مناسب است؟
استفاده از مرطوب‌کننده‌های مناسب می‌تواند در درمان اگزما مؤثر باشد. برای انتخاب محصولات مراقبت از پوست، توصیه می‌شود که به موارد زیر توجه گردد: محصولات باید فاقد عطر و رنگ بوده و ضد حساسیت باشند. همچنین، انتخاب مرطوب‌کننده‌های ملایم، به‌ویژه برای پوست‌های حساس، اهمیت دارد. مرطوب‌کننده‌هایی که حاوی وازلین یا روغن معدنی هستند، می‌توانند به حفظ رطوبت پوست کمک کنند. از مصرف محصولاتی که حاوی مواد نگهدارنده یا تثبیت‌کننده هستند، خودداری شود. همچنین، وجود لیپیدها و سرامیدها در ترکیب این مرطوب‌کننده‌ها به تقویت سد پوست کمک می‌کند. یافتن محصول مناسب ممکن است نیاز به آزمون‌وخطا داشته باشد و زمان‌بر باشد. در صورت نیاز به راهنمایی بیشتر برای انتخاب مرطوب‌کننده، مشاوره با متخصص مراقبت‌های بهداشتی توصیه می‌شود.چگونه علائم اگزما مدیریت کنم؟
مدیریت علائم می‌تواند چالش‌برانگیز باشد، به‌ویژه اگر عوامل ژنتیکی در این زمینه نقش داشته باشند. بااین‌حال، می‌توان بر محیط و استرس تأثیر گذاشت. شناسایی عوامل تحریک‌کننده یا بهترکننده اگزما و اجتناب از آنها، از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف اصلی، کاهش خارش و ناراحتی، و همچنین پیشگیری از عفونت و تشدید علائم اگزما است.چقدر بعد از درمان علائم بهبود میابند؟
پس از انجام درمان برای اگزما، ممکن است نتایج بهبودی به‌تدریج و در عرض چند هفته نمایان شود. استفاده از داروهای موضعی یا خوراکی که توسط پزشک تجویز شده‌اند، می‌تواند به تسریع در بهبود علائم کمک کند. درصورتی‌که پس از مدتی علائم شما کاهش نیافت یا بدتر شد، ضروری است که با پزشک خود مشورت نمایید.آیا اگزما عوارضی دارد؟
اگزما ممکن است عوارضی به همراه داشته باشد که از جمله آنها می‌توان به اگزما گریه کننده و اگزمای عفونی اشاره کرد. اگزما گریه کننده باعث ایجاد تاول‌های پر از مایع بر روی سطح پوست می‌شود و در مواردی که عفونت در پوست رخ دهد، اگزمای عفونی نامیده می‌شود. این عارضه زمانی شکل می‌گیرد که میکروب‌ها مانند باکتری‌ها، قارچ‌ها یا ویروس‌ها از طریق پوست وارد بدن شده و به عفونت منجر شوند. از نشانه‌های عوارض این بیماری می‌توان به تب و لرز، ترشح مایعی شفاف یا زرد از تاول‌ها و همچنین درد و تورم در ناحیه مبتلا اشاره کرد. شناسایی این علائم و مراجعه به پزشک در زمان مناسب می‌تواند به مدیریت بهتر وضعیت و جلوگیری از عوارض جدی‌تر کمک کند.متن انگلیسی:Risk factors
The main risk factor for atopic dermatitis is having had eczema, allergies, hay fever or asthma in the past. Having family members with these conditions also increases your risk.
ترجمه متن: عوامل خطر عامل خطر اصلی برای ایجاد درماتیت آتوپیک داشتن اگزما، آلرژی، تب یونجه یا آسم در گذشته است. داشتن اعضای خانواده با این شرایط نیز خطر شما را افزایش می دهد. منبع: mayoclinic.org
راه‌های پیشگیری از اگزما
اگزما که به‌عنوان درماتیت آتوپیک نیز شناخته می‌شود، می‌تواند با اقداماتی مناسب پیشگیری شود. برای کاهش احتمال بروز و تشدید این بیماری پوستی، رعایت چند نکته ضروری است یکی از مهم‌ترین اقدامات، مرطوب نگه‌داشتن مداوم پوست است. بهتر است پس از هر حمام یا دوش، بلافاصله از مرطوب‌کننده‌ها استفاده کنید تا رطوبت پوست حفظ شود. همچنین، توصیه می‌شود حمام‌ها با آب گرم و نه داغ انجام شود، زیرا آب داغ می‌تواند به خشکی پوست منجر شود. آب‌رسانی به بدن نیز اهمیت بالایی دارد. مصرف روزانه حداقل هشت لیوان آب به مرطوب‌سازی پوست کمک می‌کند و از خشکی آن جلوگیری می‌کند. در انتخاب لباس، ترجیحاً از لباس‌های گشاد و راحت از جنس پنبه و سایر الیاف طبیعی استفاده کنید و قبل از پوشیدن لباس‌های جدید، آنها را بشویید. باید از الیاف مصنوعی و پشم که ممکن است پوست را تحریک کنند، پرهیز کرد. مدیریت استرس و عوامل عاطفی نیز به‌عنوان یک عامل مهم در پیشگیری از بروز اگزما محسوب می‌شود. در صورت بروز مشکلات روانی یا عاطفی، مشاوره با روانپزشک و دریافت درمان‌های لازم می‌تواند مؤثر باشد. در نهایت، اگر هوای محیط خشک است، استفاده از مرطوب‌کننده‌های هوایی می‌تواند به حفظ رطوبت پوست کمک کند. همچنین، دوری از عوامل تحریک‌کننده و آلرژن‌ها برای جلوگیری از بروز علائم ضروری است. با رعایت این نکات، می‌توان به بهبود کیفیت زندگی و کاهش بروز اگزما کمک کرد.آیا بیماری اگزما واگیردار است؟
اگزما به‌عنوان یک بیماری پوستی شناخته می‌شود که به طور خاص، مسری نیست. به‌عبارت‌دیگر، افراد نمی‌توانند اگزما را از یکدیگر انتقال دهند. هرچند که علت دقیق این بیماری هنوز به طور کامل شفاف نیست، تحقیقات نشان می‌دهند که این بیماری به دلیل ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محرک‌های محیطی بروز می‌کند. به‌عبارت‌دیگر، افرادی که به اگزما مبتلا می‌شوند، معمولاً از نظر ژنتیکی مستعد این بیماری هستند و قرارگیری در معرض عواملی مانند آلرژن‌ها، تغییرات آب‌وهوایی یا مواد شیمیایی می‌تواند به تشدید علائم آن منجر شود. در نتیجه، درک این نکته که اگزما مسری نیست، می‌تواند به کاهش نگرانی‌های اجتماعی و بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کند.
