دکتر علی مشایخ

وقتی صحبت از بیماری‌های کلیه و دستگاه ادراری می‌شود، بیمار به دنبال پزشکی می‌گردد که هم مهارتِ فنی داشته باشد و هم درکِ کامل از زندگی روزمرهٔ فرد و تأثیرِ بیماری بر آن. دکتر علی مشایخ را بیماران معمولاً با همین ویژگی می‌شناسند: دانش فنی در کنار رویکردِ انسانی. در ویزیتِ اولیه، او بیش از هر چیز به شنیدنِ دقیقِ شرح‌حال اهمیت می‌دهد شنیدنِ آنچه بیمار واقعی تجربه می‌کند، نه فقط علائمِ ثبت‌شده در پرونده. این شنیدنِ دقیق مبنای تصمیم‌گیریِ بالینیِ اوست؛ چرا که درمانِ موفق نیازمند فهمِ جامع از شرایطِ جسمی، شغلی و اجتماعیِ بیمار است. روشِ تشخیصی دکتر مشایخ منطقی، مرحله‌ای و هدفمند است. او از انجامِ آزمایش‌های پراکنده که صرفاً هزینه و سردرگمی به همراه دارند دوری می‌کند و هر تست یا تصویربرداری را زمانی درخواست می‌کند که خروجیِ آن واقعاً مسیر درمان را تغییر دهد. معاینهٔ بالینیِ دقیق، بررسیِ سوابقِ جراحی یا دارویی، ارزیابیِ عملکرد کلیه‌ها و در صورت نیاز استفادهٔ هوشمندانه از سونوگرافی، CT و آزمایش‌های تخصصی، ستونِ کارِ تشخیصی اوست. فلوشیپ لاپاراسکوپی و اندویورولوژی مهارتِ کار با تکنیک‌های کم تهاجمی را می‌طلبد؛ چیزی که دکتر مشایخ بر آن تسلط دارد. در بسیاری از موارد که پیش‌تر نیاز به جراحی باز و طولانی بود، تکنیک‌های لاپاراسکوپی و روش‌های آندوسکوپی امروز امکانِ درمانِ مؤثر با حداقلِ آسیبِ بافتی و دورانِ نقاهتِ کوتاه‌تر را فراهم می‌کنند. از سنگ‌شکن‌های داخل آندوسکوپی و یورتروسکوپی گرفته تا پیوندِ استراتژیک بین تشخیصِ دقیق و مداخلهٔ کم تهاجمی همه در پرتفولیوی فنی او جای دارند. یکی از اصولِ ثابتِ رویکردِ ایشان «کمترین تهاجمِ ممکن، بیشترین اثربخشیِ ممکن» است. این یعنی در تصمیم‌گیری، ابتدا گزینه‌های محافظه‌کارانه و درمان‌های غیرجراحی (مانند اصلاحِ سبکِ زندگی، دارودرمانی هدفمند، درمان‌های بازتوانی و فیزیوتراپیِ تخصصی برای بیماری‌های کفِ لگن) بررسی می‌شوند و در صورت نیاز به مداخلهٔ جراحی، روشِ مناسبِ کم تهاجمی انتخاب می‌شود. اگر هم جراحی لازم باشد، برنامه‌ریزیِ دقیقِ پیش عملیاتی، توضیحِ کاملِ روندِ عمل، مزایا، محدودیت‌ها و ریسک‌ها به بیمار ارائه می‌شود تا تصمیم‌گیری آگاهانه انجام گیرد. دکتر مشایخ اهمیتِ ویژه‌ای به بازتوانیِ پس از عمل و پیگیریِ طولانی‌مدت می‌دهد. تجربه نشان داده است که بسیاری از موفقیت‌های جراحی تنها زمانی حفظ می‌شود که برنامهٔ بازتوانی شامل آموزشِ حرکتی، تمریناتِ کنترل ادرار، نظارتِ تغذیه‌ای و فیزیوتراپیِ مخصوص لگن دقیقاً اجرا شود. ایشان تیمِ بازتوانیِ میان‌رشته‌ای را جدی می‌گیرد و بیماران را از آغاز تا پایانِ فرایند همراهی می‌کند. از نگاهِ اخلاقی، شفافیت و صداقت در اطلاع‌رسانی به بیمار از اصولِ غیرقابل‌تأملِ کار اوست. دکتر مشایخ هیچ‌گاه وعدهٔ نتایجِ اغراق‌آمیز نمی‌دهد؛ بالعکس، دربارهٔ محدودهٔ نتایجِ قابل‌انتظار، مدتِ زمانِ بازیابی و نیاز به پیگیری‌های بعدی صریح و واقع‌گرایانه صحبت می‌کند. همچنین هزینه‌ها و ضرورتِ هر اقدام با بیمار مطرح می‌شود تا تصمیم‌گیری اقتصادی و پزشکی به‌صورت هم‌زمان ممکن گردد. یکی دیگر از مؤلفه‌های کلیدی کار او، کارِ تیمی و بین‌رشته‌ای است. موفقیت در درمانِ بسیاری از مشکلات ادراری - تناسلی از جمله بازسازی‌های پیچیده، مدیریتِ تومورها یا درمان‌های ناتوان‌کنندهٔ کف لگن نیازمند هم‌افزایی میان جراح، نفرولوژیست، آنکولوژیست، فیزیوتراپیستِ لگنی و پرستارِ تخصصی است. دکتر مشایخ جلساتِ مروریِ پرونده و طرح‌ریزیِ تیمی را برای مواردِ پیچیده برقرار می‌کند تا بهترین برنامهٔ درمانی با کمترین ریسک طراحی شود. در حوزهٔ آندوسکوپی و لاپاراسکوپی او به جزئیاتِ ایمنی و کیفیت مراقبت توجه ویژه دارد: آماده‌سازیِ دقیق بیمار، کنترلِ دردِ بعد از عمل، پیشگیری از عفونت و آموزشِ مراقبت‌های خانگی از جمله مواردی هستند که به‌صورت مکتوب و شفاهی به بیماران منتقل می‌شوند. در کنار مهارتِ فنی، رفتارِ انسانی و پشتیبانیِ روانی در طول دورهٔ درمان از ویژگی‌هایی است که بیماران به آن اشاره می‌کنند. دکتر مشایخ همچنین به آموزش و انتقالِ تجربه به همکاران و دستیاران اهمیت می‌دهد؛ از برگزاری کارگاه‌های تکنیکی تا مشارکت در نشست‌های علمی و به‌روزرسانیِ مستمر پروتکل‌های بالینی. این تعهد به آموزش باعث می‌شود روش‌های نوین و ایمنِ جراحی و بازتوانی سریع‌تر واردِ روندِ مراقبتیِ بیمار شوند.